«Munch» – Eit liv over fire etappar
«Munch» er stykka opp i fire delar, frå fire periodar i livet til kunstnaren, og strevar å skildre han ikkje berre som ein plaga kunstnar, men som noko meir.
Cannes Filmfestival – Volaða land
I årets bi-konkurransen fekk islandske Hlynur Pálmason, best kjend for «Hvitur, hvitur dagur» bryne seg mot mange kjende namn.
Cannes Filmfestival – Triangle of Sadness
At Ruben Östlund vann gullpalma for sin bimørke komedie «The Square» var ingen sjølvfølge. No er han tilbake med ein ny, sterk kandidat for palma.
Cannes Filmfestival – Corsage
Ut av lille Luxembourgh kjem i år ein slager av eit kostymedrama, ikledd eit leikent og vakkert filmspråk. «Corsage» er ei sandkasse for Vicky Krieps å briljere i.
«Great Freedom» – Ikkje tru den ikkje er relevant
Er ein fri om det er våre eigne val som førar oss i fengsel? Dette er spørsmålet som filmskapar Sebastian Meise spør når han i «Great Freedom» framstillar det institusjonelle hatet mot homofile i Vest-Tyskland.
«Alle hater Johan» – Satirisk bygdedrama
Verda har endra seg noko kolossalt dei siste 80 åra. Nasjonsbyggingprosjektet etter andre verdskrig lærar opp ein til å sjå på Noreg som eit lite land som vart endra då olja kom. Og kvar er dette meir tydeleg enn på bygda? «Alle hater Johan» er ei bygdeforteljing som følg han Johan (Pål Sverre Hagen), som er nettopp hata. Med kommunistiske foreldre og ei ufin vane til å sprenge endar Johan opp som eit naturleg offer for barn og vaksne med mindreverdskompleks. Me følg Johan sitt liv frå start til ende, gjennom alle prøvingane han har vore utsett for. Johan er ein slags ‘dynamitt-Harry’-type, som frå sine foreldre (som var sabotørar under krigen) har opparbeida ei interesse og kunnskap om å sprenge ting (og folk). På skulen vart det openbart at han ikkje er som alle dei andre. Johan vart rett og slett eit kollektivt mobbeoffer: ein landsbyidiot. Regissør Hallvar Witzø har skapa ei grunnforteljing der han vil bidra til å forstå kva vil det seie å være annleis når ein er del av eit innestengd bygdesamfunn. Då etter ei ulukke som snur Johan si lagnad har han ikkje noko anna val enn å fere til Amerika der han gjer om hobbyen sin til eit yrke og vart ein ‘demolition-man’. Satt til øya Titran på trøndelagdskysten, Alle hater Johan oppsummerar 70 år med kulturell utvikling på 100 minutt. Eit lite fiskever som er utan tilknyting til fastlandet; Titran vart for meg ein lett stad å forstå seg på, ettersom eg er frå ein liten vestlandsstad som lenge mangla infrastruktur. Titran speglar også på eit vis korleis Noreg opererar i førehald til resten av verda. Nordmenn lev i si eiga lita boble som sjeldan og motvilleg let nye krefter inn. Kjøkenstova til Johan er kanskje det beste eksempelet eg har sett på den gjennomsnittlege bestefarstove- der sofaen er frå 80-talet, gardinene er heilt nye, skjenken nærar seg 150 år og gyngestolane er frå 2003. Dette er berre ei riktig moro forteljing som har nokre idear om korleis nordmenn funkar. No har eg med vilje unngått å røre ved det, men Alle hater Johan er ei komedie. Meininga er at du skal le når Johans foreldre sprengar seg sjølv i lufta ved hjelp av ei tysk ubåt-mine. Erlend Loe si stemme skin i gjennom båe gjennom dialogen og hendingane i handlinga. Dette samstundes som Alle hater Johan byggar vidare på Witzø sin stil av mørk humor. Ein kan kjenne igjen element då utspelar seg på ein liknande stad som den Oscar-nominerte kortfilmen hans «Atlantic Tuba». Filmar som denne og filmskaparar som Witzø, saman med Charlotte Blom (Dianas Bryllup) og Yngvild Sve Flikke (Ninjababy) visar meg at det framleis finnes eit håp om at norske komediar kan drege fram ei reaksjon frå lattermusklane. Dei er ei ny vri på ein gamal formel, den same naive komedien som «Elling» og Hamer sine filmar frå kring 20 år sidan pionerte. Eg ser veldig fram til kva Witzøe finn på neste gong. Alle Hater Johan: regissert av Hallvar Witzø. Med Pål Sverre Hagen, Ingrid Bolsø Berdal. 12 år. Premiere 25. Mars
«Sovekupé nr 6» – Språkbarrierar og chill
Frå Finland har me i år vore så heldige å fått servert ein stykke med svært engasjerande romanse, og kva er no jula utan dei romantiske komediane. «Sovekupé nr. 6» er også ein veldig bra romantisk komedie, med estetiske trekk henta rett frå kunstfilmverda Satt til Russland rundt årtusenskiftet, Sovekupé nr. 6 følg finnen Laura, ein arkeologistudent som skal til Murmansk for å sjå på helleristingar. Utflukta vart også ein sjanse for ho å reflektere over førehaldet ho har hamna opp i, der kvinna i hennar liv ikkje verkar som å ville gå forbi eit laust stadium. Men ho er ikkje aleine i kupeen, i den andre senga søv Ljosha, ein russisk gruvearbeidar som skal nordover for å teke arbeid. Som ein sikkert kan tenkje seg går ikkje arbeidaren og akademikaren godt overeins og dermed har me eit grunnlag for ei filmforteljing. Likt alle «enemies-to-lovers»-skildringar går Laura og Ljosha frå og mislike kvarandre over til eit nært førehald. På ein togtur frå Moskva til Murmansk blomstrar nok kjærleik sjeldan. Derfor er det at dynamikken mellom dei to passasjerane som er filmens største styrke. Heldigvis visar seg å vere nydeleg, og sovekupeen vart ein magnet der totale motsetjingar trekkast mot kvarandre i trass med deira utvilsamt ulike utgangspunkt og framtidsdraumar. Spesielt Seidi Haarla i rolla som Laura visar at til og med finnar kan spele i filmar der dei må vise til eit indre kjensleliv og dette på eit særdeles dyktig sett. James McAvoy sitt sovjetiske syskenbarn spelar Ljosha, ein ressursrik russar som ruvar frå region til region og eigentleg berre ynskjer å leve i nuet. Laura vart dermed hans totale motstykke, der ho vil sjå til fortida for å kunne klårgjere for framtida. Hennar posisjon som eit utanomståande i det russiske samfunn vart spelt på til stor suksess, der ei kjensle om å vere mistilpassa råar i gjennom heile filmens speletid. Saman vart dei ein smått dysfunksjonell kombinasjon som fungerar fantastisk for den tida toget tek til Murmansk. Sovekupé nr. 6 er også ein komedie, og dette meistrar den ganske godt. Mesteparten av filmens latterkorn kjem via Ljosha, der det er veldig moro å sjå han gå frå leiken og ungdommeleg over til russisk stoisisme på 3 sekund, der plutselege infall av kulturarva som vann andre verdskrig sparkar igjennom overflata. Eg elskar også ideen om å vorsje i kupeen så for å dra ned gongen til restaurantvogna for å drikke sjampanje og ete smørbrød. Då eg var på BIFF fekk eg diverre ikkje sjansen til å få sett filmen, så eg er veldig glad at den enda opp å kome på kino i Noreg, då den visar til at til og med finnar kan ha kjenslar. Sovekupé nr. 6 er ei flott skildring av menneskelege relasjonar der eg sit igjen med eit ynskje om å dra på togtur. «Sovekupé nr 6» (org. «Hytti nro 6»), regissert av Juho Kuosmanen. Med: Seidi Haarla og Yuriy Borisov. Spilletid: 1 t og 47 min. Land: Finland / Russland. Premiere: 25.12.21.
35. Tsjekkia – The Cremator
Juraj Herz oppnår å bore hol i hovudet til ein rollefigur for så og framstille korleis hjernen hans fungerar. Og for ein hjerne han innehar.
Petrov’s Flu – LSD + Influensa = sannt?
Då nettene vart lange og kulda trekk inn dreg bilmekanikar Petrov ut frå familieheimen for ei ekte drikkeøkt. Saman med naboen Igor og ein mann han ikkje kjennar drikk Petrov seg stupings medan han har 42 i feber. Alt dette medan han hallusinerer villt om romvesen, barndomen og homoerotikk.
«Verdens verste menneske» – Eit eventyr for (nesten) vaksne
Etter 16 år, 5 filmar og mykje skryt har Eskil Vogt og Joachim Trier gjennomført det som sikkert var studiedraumen deira: å skape det fremste norsk film kan klåre.