«The Middle Man» – Ein melankolsk komedie?
Bent Hamer er ein rar fyr. Med eit særeiget visuelt uttrykk og ei evne for å skrive snåle manus har han dei siste tiåra utmerka seg som blant Noregs framtredande kunstfilmregissørar.
29. Israel – Foxtrot
Film nummer 29 på vår ferd rundt omkring er Israel med filmen «Foxtrot». En dypt engasjerende og vanskelig film om en langvarig og sår konflifkt.
«Mandibler» – Avbrekk frå kvardagen
Ein tidlegare kjenning av skribenten, Quentin Dupieux er for augeblikket kinoaktuell her i Noreg med Mandibler, ein uføreseieleg ‘stoner’-komedie der det er manusforfattaren som har inntatt THC. Her vartar Dupieux publikum opp med same form for surrealistisk mørk komedie som gjorde at eg vart forelska i Deerskin. I gjennom å skape ei pastisj av amerikansk komiske «vegfilmar» som klassikeren Dum og Dummere eller David Gordon Green sin Pineapple Express klårer Dupieux å trollbinde publikum med hjelp av to karismatiske, dog dumme rollefigurar. I hovudrolla finn me Gregoire Ludig som Manu, som i etterkant av at han stel ein gamal Mercedes oppdagar ei gigantisk fluge i bagasjerommet. Saman med barndomsvenen Jean-Grab (David Marsais) fer dei to rundt på den sørfranske rivieraen og loffar medan dei avslappa begår ei ørlita krimbølgje. Jean-Grab ynskjer å innynde seg til fluga frå bagasjerommet, og derfor sirklar handlinga for det meiste rundt å skaffe nok kattemat for at Jean-Grab kan opprette eit førehald til fluga – som han namngjer Dominique – så for å trene ‘ho’ opp til å verte ei tjuvfluge for dei to menna. (Ja dette er ei ekte skildring av filmens handling). På reisa deira møtar Manu og Jean-Grab blant anna på ei gruppe unge vaksne som ferierar i riverieraen, og på grunnlag av hans vart forvirra med ein tidlegare elskovspartner av leiaren i gruppa, Cecile (India Hair) vart Manu og Jean-Grab invitert til å verte i feriehuset med vennegruppa. Forutan elskaren til Manu sitt alter ego møtar dei på bror hennar samt to av Cecile sine venniner. Mandibler er ei ganske kort film, nesten litt for kort. Dette er ikkje i grunnen noko problem, ettersom det er den type film der ein verkeleg ikkje veit kvar filmen kan gå når den kjem mot slutten, ideen om ei giga-fluge er litt utspelt. Men i laupet av filmens 75 minutter lange speletid er det ikkje eit keisamt augeblikk, sjølv når det berre er Manu og Jean-Grab som lokar rundt på bygda. Dette fortener Dupieux del av rosen for, men storparten må likevel gå til Marsais og Ludig. Dei to har god kjemi saman og er totalt overtydande som to tullete bestevenar utan moralske skruplar. Mandibler (Mandibules); regissert av Quentin Dupieux. Med Gregoire Ludig, David Marsais, India Hair og Adèle Exarchopoulos. Spilletid 1t 17 min. Frankrike. 6 år.
28. Serbia – Underground
Korleis kan 50 år med politisk og sosial ustabilitet summerast av ein enkel filmskapar på berre 170 minutt? Jo med bekmørk komedie sjølvsagd
«Resistance» – Tonedauv krigsthriller
Opp i gjennom tidene har det ikkje vore særleg mange større filmar om den franske motstandsrørsla under Andre Verdskrig. Kanskje dette er sidan Jean-Pierre Melville sin komplette Army of Shadows gjorde at det ikkje var nødvendig med fleire. Quentin Tarantino kom med sitt tilskot med Inglorious Basterds, men ein må strekke definisjonen litt for å kunne kalle pastisjen hans ein film om organisert partisan-arbeid. Utgangspunktet for Resistance er lovande. Satt til perioden som leda opp til krigens utbrot følg handlinga Marcel (Jesse Eisenberg, The Social Network, Zombieland), ein mim og slaktar som vart involvert i ei speidargruppe som ynskjer å hjelpe barn som mista sine foreldra sine til jødejaginga i Hitler-Tyskland. I laupet av handlinga tek filmen ein svipptur til motstandsrørsla i Lyon, og Gestapo sitt hovudkvarter i Lyon, der me møtar skurken vår, Klaus Barbie (Matthias Schweighöfer, Valkyrie). Utgangspunktet for Resistance er lovande og ein kunne gjort mykje med verket men Jonathan Jakubowicz klårer ikkje å samle trådane på ein overtydande måte. Eisenberg gjer ein grei nok opptreden, men vart hindra av eit svakt manus og ei merkeleg forteljingsvinkling. Ettersom Resistance er basert på livet til den høgt dekorerte og inspirerande ekte personen Marcel Marceau, burde det vere lett for regissør og manusforfattar Jakubowicz å skape ei engasjerande historie. Diverre fell filmen frå kvarandre i gjennom ukonsentrert handlingsformidling og eit rotete rollegaleri. Verst av alt er dei totalt unødvendige scenene der Ed Harris (Westworld, The Truman Show) dukkar opp som eit karikatur av General Patton. Eg fann dette spesielt provoserande, når eg kjenner til bakhistoria om korleis amerikansk etteretjing i røynsla enda opp med å hjelpe filmens antagonist Klaus Barbie å flykte frå Europa i trass med at han var ein massemyrdar. Eit ynskje om å blande komi med den alvorlege situasjonen rollefigurane står ovani vart heller ikkje hjelpen av at Eisenberg har null evner som ein komisk skodespelar. Resistance klårer akkurat å gje ei overflatisk presentasjon av Marcel Marceau, men lite meir enn det. Regi: Simon J. Smith, Steve Hickner. Norgespremiere: 26.12.2007, du er for sent ute. Spilletid: 1t 31m. Tillat for alle.
«The Dissident» – ei gåve til Amazon
The Dissident er berre keisam. Internasjonal politikk og stormaktsspel har nok ALDRI vore så keisamt på film. Kvar einaste gong filmen startar å utforske ein interessant vinkling på kva som skjedde med Khashoggi, eller korleis det Saudi-Arabiske kartellet opererer, skiftar den retjing til å enten gjenfortelje tidlegare gitt informasjon, eller vise ein ekkel animert grafikk som ser ut som den høyrer heime i eit Ubisoft tredjepersons-eventyrspel.
«Ting vi sier. Ting vi gjør» – Ein veldig fransk film
Den eine engelske tittelen, Love Affair(s), passar i grunnen filmen mykje betre. Den summerar kva filmen si kjerne eigentleg er. Romantiske eskapadar i form av utroskap har aldri vorte framstilt i eit meir positivt ljos, galne franskmenn as. Raskt summert, Maxime vitjar syskenbarnet sitt, François, i fransk vinland. Når Maxime kjem dit vart han engasjert i ein djup kjenseleg samtale med kona til François medan han er vekke på eit jobboppdrag i Paris.
Dear Comrades! – Dialektikk i praksis
Å leve i Sovjetunionen tyda å stadig vere klår for å når som helst kunne verte råka av statleg makt. Realiteten for dei aller fleste borgararane i landa var at liva deira var utan verdi. Denne kjensla av villkårlegheit vart fanga på eit engasjerande vis av regissør Andrej Kontsjalovskij.
«The Metamorphosis of Birds» – Å leve minna til nokon andre
Regissør Catarina Vasconcelos gjev eit innblikk i korleis oss menneskje sansar verda individuelt. Ho gjer dette med ei historie – hennar familie sin historie – skildra med eit uttrykk som i utsjånad liknar framkalla minne frå barndomen.
23. Tyrkia – Det var en gang i Anatolia
Tyrkisk film er ei stor blindsone blant biblioteket av film eg har sett, og derfor tenkte eg å ta ein kikk på ein av delvinnarane av Cannes sin ‘Grand Prix’. Med dei langstrakte slettemarkene i Tyrkia som eit leiemotiv, utforskar regissør Nuri Bilge Ceylan apati blant menneskje som utøver grusomme oppgåver dagleg. Karakterane vart sakte utforska i gjennom kranglar og forsoning. Valet mitt av Det var en gang i Anatolia som ei introduksjon til moderne tyrkisk film viste seg å vere klokt. Dette til tross for at eg må innrømme at det sakte tempoet filmen etablerar tidleg føra til at eg stundom litt mista interessa. Etter eit mord har teke plass i ein mindre tyrkisk by reisar ei lita karavane av embedsmenn ut på bygda for å leite etter staden liket vart nedgroven. Køyreturen, og søkinga etter liket er karakterisert av smålege kommentarar frå politimennene, sikta til mordaren. Også i følget er ein doktor og ein aktor. Menna musar filosofisk over deira rolle i verda og meir generelt over den ‘menneskelege tilstand’- ikkje ulikt noko ein kunne finne blant Andrej Tarkovskij sine filmar. Eit pessimistisk verdssyn vart presentert. Kvardagen for karakterane me følg endrar seg aldri. Denne pessimismen gjennomsyrar heile filmen, sjølv om det kjem glimt av at det finnes noko verd å teke vare på. Likevel må dei stadig vidare å utforske nye lik. Nye mord. Nye sviktande medmenneskelege relasjonar. Det var en gang i Anatolia vart allereie når den kom ut hylla som eit meisterverk. Eg kan sjå akkurat kvifor den tiltrakk seg mykje merksemd. Personleg vart det sakte tempoet nesten ugjennomtrengeleg. Likevel er eg den fyrste til å seie meg einig i at det mykje å hente for dei som ynskjar å gå ned i detaljane. Den lange speletida, kombinert med eit oppljost val av Ceylan om å unngå å kome til nokon konklusjonar gjer publikum sjansen til å sjølv skape meiningar om karakteranes handlingar. Ei god avgjerd i ein film der alle karakterane har eigne agendaer. Bir Zamanlar Anadolu’da / Once upon a time in Anatolia / Det var en gang i Anatolia – Regi: Nuri Bilge Ceylan. Manus: Nuri Bilge Ceylan, Ercan Kesal og Ebru Ceylan. med: Muhammet Uzuner, Yılmaz Erdoğan og Taner Birsel. Land: Tyrkia. År: 2011. Spilletid: 2t 37min.